Graham Gill archief (13)

Graham Gill werkte in de jaren 60 o.a. voor de zeezenders Britain Radio en Radio England, in de jaren 70 voor Radio Northsea en Radio Caroline en na 1974  voor Radio Nederland. Op 1 september verscheen het boek "Graham Gill, way back home" over het leven en de radiocarriere van Graham Gill. Hans Knot heeft de afgelopen tijd Graham Gill geadviseerd met het schrijven van zijn boek en tevens de mogelijkheid gekregen gebruik te maken van een enorme hoeveelheid brieven uit Graham's verleden.

GRAHAM GILL ARCHIEF (13)
Tekst: Hans Knot - Scans & foto's: archief Graham Gill

Herinneringen uit het archief van Graham Gill deel 13. Het was een moeilijke beslissing een hoofdstuk in deze serie te schrijven met het nummer '13'. Het heeft daarom ook een tijdje geduurd alvorens ik andermaal een duik nam in de enorme hoeveelheid brieven die Graham Gill nog steeds in zijn bezit heeft. Immers is het al meer dan 36 jaar geleden dat RNI voorgoed uit de ether ging en er een eind kwam aan zijn zeezender loopbaan. Maar er zitten niet alleen brieven uit zijn periode bij Radio Caroline en RNI in koffers opgeborgen in zijn kelder maar ook uit de periode dat hij werkte voor Radio Nederland World Service.

Laten we eerst maar eens terug gaan naar een brief die op 26 januari 1976 werd geschreven door Woody Smith, die destijds woonachtig was in Knoxville, Tennessee in de Verenigde Staten van Amerika. De brief was gericht aan Graham Gill, destijds werkzaam in Hilversum bij Radio Nederland. Woody had Graham gehoord in de programma's van 'The Happy Station' en in zijn brief schreef hij dat hij twee jaar eerder Graham ook had beluisterd op RNI: 'Ik schrijf je omdat je destijds deejay was op Radio Nordsee International. Ik luisterde heel vaak naar RNI en omdat het mijn favoriete station destijds was, kun je jezelf wel voorstellen hoe gefrustreerd ik destijds was toen op 31 augustus 1974 RNI voor het laatst te horen was.

Natuurlijk zeer opmerkelijk dat zelfs mensen in Amerika gefrustreerd waren omdat de zeezenders voor de Nederlandse kust gedwongen werden uit de ether te verdwijnen als gevolg van negatieve beslissingen genomen in het Nederlandse Parlement. Maar de fanatieke luisteraar uit Knoxville had meer problemen: 'Voor de closedown van RNI is het me niet gelukt een ontvangstbevestiging te krijgen via een QSL kaart. Voordat RNI uit de ether verdween heb ik diverse malen, vooral in de periode april en mei 1974, delen van programma's opgenomen. Het merendeel is vooral uit Uw programma. Ik heb een blanco Jackie Nordsee kaart en ik zou het waarderen dat, wanneer ik u een kopie stuur van de opnamen en daarbij de kaart, U deze alsnog zal invullen als zijnde een ontvangstbevestiging van RNI hier in Amerika.'

Ik denk dat je als lezer al begrijpt dat deze Amerikaan destijds Graham probeerde over te halen om malversatie te plegen door twee jaar na dato alsnog een QSL kaart in te vullen. De Amerikaan had goed geluisterd naar Graham zijn programma's want hij trof hem met een voorkeur mogelijkheid: 'Natuurlijk zal niet de gehele band met de door mij ontvangen signalen zijn gevuld maar ik kan gemakkelijk de rest van de tape vullen met programma's uit de jaren dertig en veertig, waar U zo gek op bent.' Woody vertelde ook nog dat hij wel 4 of 5 keer had geschreven naar RNI in Hilversum en ook ontvangstrapporten had gestuurd naar het kantoor van RNI in het Zwitserse Zürich. 'Ik heb nooit een antwoord ontvangen; ik denk dat ze het te druk hadden met de voorbereidingen voor de laatste uitzendingen. Ik hoop dat je veel succes hebt met je nieuwe baan bij Radio Netherland en ik hoop van je te horen.' Was ondertekend met handtekening door Woody.

Ik kan je vertellen dat Woody ook op deze brief nooit een antwoord van Graham heeft gehad want ik was de eerste die de brief las toen ik deze na 36 jaar uit de gesloten enveloppe haalde.

Ook kwam het vaak voor dat luisteraars gefrustreerd werden als ze een paar brieven hadden gestuurd aan een bepaalde medewerker en er totaal geen reactie op hadden gekregen. Vaak gingen ze dan automatisch naar een andere deejay schrijven en tegelijk klagen dat ze geen antwoord hadden gekregen, terwijl ze ervan uit waren gegaan dat ze te maken hadden met betrouwbare personen. Er is als voorbeeld de brief van Derek Arnot uit Dunfermline in Schotland die in juli 1973 schreef: 'Ik heb sinds 1970 naar RNI geluisterd en vele brieven geschreven, meestal naar Dave Rogers. Maar vorig jaar in november heb ik ook naar Don Allen geschreven, zonder een antwoord te krijgen. Daarom richt ik me tot U met de vraag om meer informatie over RNI te krijgen en tevens een QSL kaart te mogen ontvangen. Ik luister in Schotland via een buizenradio waarbij ik een extra antenne gebruik om de ontvangst te verbeteren. Vaak gebeurt dit zonder interferentie met een SINPO van 3-4, 4-5 en soms 5. Soms is er wel veel last van interferentie via zogenaamde Morse signalen. Meestal luister ik tussen 8 en half 9 in de ochtend, tussen de middag een kwartiertje en 's avonds van 7 uur tot vaak 2 uur in de nacht.

Zoals je kunt zien luisterde deze fan van RNI op drie verschillende delen van het etmaal naar zijn favoriete station. Zelf luisterde ik vaak tussen 6 en 7 in de ochtend en gedurende de weekenden meerdere uren. Het was niet alleen de '220', die ik beluisterde als het ging om RNI. Op de zondagmorgen ging de korte golfradio aan om naar de programma's van A.J. Beirens te kunnen luisteren. Gedurende de doordeweekse avonden werd de luistertijd verdeeld over RNI en Radio Luxembourg en vanaf 1973 ook met de programma's van Radio Caroline. Derek begreep dat een ontvangstmogelijkheid voor zijn locatie een utopie zou zijn: 'FM ontvangst van RNI is natuurlijk het allerbeste wat je kunt voorstellen, maar helaas geheel onmogelijk hier in Schotland. Ik denk dat het een mooie tijd is om wat vragen te stellen. Kun je me vertellen wat er met Radio Caroline is gebeurd, ze waren plotseling uit de ether verdwenen. Wat zijn de plannen bij RNI als volgend jaar de Nederlandse regering zal proberen de stations vanaf zee uit de ether te verwijderen?'

Na de vragen te hebben gesteld verzocht Derek nog een plaat te draaien. Dit onderdeel van de brief was rood omcirkeld dus ik neem aan dat Graham Gill alleen een plaat heeft gedraaid en zeker niet een vraag heeft beantwoord over Radio Caroline in het programma van RNI. De volgende brief, die ik uit de koffer haalde, was een ansichtkaart die eind juli 1973 naar Graham was gestuurd door een luisteraar uit Duitsland. Allan Krautwald vierde zijn vakantie in Luxemburg en schreef: 'Ik zit momenteel in het park dat de gebouwen van Radio Luxembourg herbergt. Ik heb zojuist gedag gezegd tegen een van de oud RNI deejays, Mark Wesley, die nu op de 208 is te beluisteren. Kun je een plaat voor mij, al mijn vrienden en correspondentievrienden draaien op een vrijdag of zaterdagavond? Kun je me ook wat terugschrijven over de toekomst van RNI?' En de voorkant van de ansichtkaart, zoals je kunt zien, was ook prachtig te noemen.

Ook komen er de nodige brieven in het archief voor waarin luisteraars advies vragen voor de aanschaf van bijvoorbeeld een nieuwe radio. Ik neem de brief van Jürgen Beier uit Vrailling in Duitsland erbij: 'Mijn naam is Jürgen Baier en ik leef in een heel klein dorpje vlakbij de hoofdstad van Beieren, München. Ondanks dat de ontvangst van RNI voornamelijk heel slecht is, luister ik veel naar de programma's en wel vanwege de muziek die ten gehore wordt gebracht. Ik ben van plan een korte golf radio te gaan kopen maar durf niet alleen op het advies van een verkoper af te gaan. Misschien dat je mijn brief kunt voorlezen en er DX'ers zijn die me daarna een advies kunnen geven. Ik hoef natuurlijk niet een heel duur exemplaar aan te schaffen maar wil wel graag optimaal de korte golf radio gaan gebruiken.' Jürgen had nog meer problemen want de heftige interferentie bracht hem tot de volgende vraag: 'Is het wel toegestaan om morsegeluiden op jullie frequentie uit te zenden. Het is heel erg hinderlijk. Trouwens zijn jullie programma's ook in Amerika te ontvangen?'

Zelfs wanneer luisteraars RNI via de middengolf ontvingen ontdekten ze vrij snel dat Graham Gill toch een begaafde stem had en volgden de verzoeken er gebruik van te kunnen maken. Een zeer speciaal verzoek kwam dan ook van een zekere Bob Glen uit Bishop Auckland in Co Durham: 'Beste meneer Gill, ik schrijf U namens de Durham Hospital Radio Network, waar ik als programmadirecteur en deejay werkzaam ben. De reden dat ik schrijf is dat we graag willen dat U een aantal jingles voor ons inspreekt, die vervolgens in onze programma's kunnen worden gebruikt. Gezien ons netwerk geheel op vrijwillige basis wordt gerund, kunnen we niet overgaan tot een financiële vergoeding. Als U bereid bent de jingles in te spreken dan zal ik een bandje sturen, evenals de gewenste teksten voor de jingles. Blijf doorgaan met het geweldige werk van RNI.' Laten we hopen dat de lezer Bob Glen van het International Radio Report dezelfde persoon is als destijds degene die de brief aan Graham stuurde, dan kan hij ons misschien vertellen of de jingles ooit zijn ingesproken.

De programma's van RNI en Caroline waren aardig populair in Ierland want vele brieven kwamen uit het land in Hilversum aan, waar beide stations destijds een postbus hadden. Zoals de brief van David Gardiner uit Dublin. In de tijd dat Graham aan de slag was bij Radio Caroline en had geregeld dat hij langer aan land kon zijn en zijn programma's kon opnemen in een platenzaak in Amsterdam, schreef David: 'Ik ben een regelmatige luisteraar naar je programma op Caroline en ook voorheen op RNI, dus dacht ik dat het eens tijd werd je een brief te sturen om je te vertellen hoe mooi ik je programma's vind. Ik hoop dat de Noordzee zich gedraagt en dat jullie genoeg voorraad Guinness aan boord hebben. Want zeg het zelf, Guinness is, na Ronan O'Rahilly Ierland haar beste exportproduct. Recentelijk was ik op bezoek in Yorkshire, maar kwam er helaas niet aan toe een bezoekje te brengen aan Stonehenge. Ik hoorde dat het er daar nog steeds goed aan toe gaat.'

In die tijd werden er in de programma's van Radio Caroline regelmatig opmerkingen gemaakt als er weer planken leeg waren in de voorraadkamer van de Mi Amigo, ofwel als er slecht werd bevoorraad. Soms kwam er een tender langszij om de voorraad weer op en top compleet te maken en in zijn boek 'Way back home, the Graham Gill Story' stelt Graham dat je van alles kan zeggen over Ronan O'Rahilly maar zeker positief is het dat Ronan zijn verantwoordelijkheden wist als het ging om de voorraad Guiness aan boord. Ook het Caroline Midzomer Festival, dat werd gehouden in Stonehenge, werd uitgebreid gepromoot in de programma's, mede reden voor David het aan te halen in zijn brief. Hij ging door met: 'Ik heb je levensverhaal recentelijk gelezen in Monitor Magazine en het was heel interessant te lezen dat je met Alan Freeman in Australië hebt samengewerkt. Normaal geef ik een voorkeur aan live uitgezonden programma's maar ik vind je shows, die worden opgenomen in Record World in Amsterdam, uitstekend om naar te luisteren. Het lijkt erop dat je op die manier meer mogelijkheden hebt om mensen te interviewen.'

David Gardiner sloot zijn brief af door te stellen dat hij een International Reply Coupon had ingesloten en hij hoopte dat Graham enige minuten tijd zou vinden om de brief te beantwoorden. Wel, zodra ik Graham weer ontmoet zal ik hem de brief met dit doel geven want de International Reply Coupon zat nog in de enveloppe en ik denk dat de brief al die decennia geleden nooit beantwoord is.


KLIK HIER voor deel 1 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 2 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 3 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 4 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 5 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 6 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 7 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 8 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 9 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 10 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 11 van het Graham Gill archief

KLIK HIER voor deel 12 van het Graham Gill archief'

KLIK HIER voor meer informatie over het boek "Graham Gill, way back home"