Herinneringen van Willem Steentjes (3)
In het najaar van 1973 was er een einde gekomen aan de uitzendingen van Radio Atlantis vanaf de Mi Amigo. Radio Mi Amigo zou de plaats van Atlantis in nemen. Adriaan van Landschoot was op zoek naar een eigen zendschip voor Radio Atlantis maar had al wel een zendmast. Tenminste, dat dacht hij. Willem Steentjes (Will van der Steen op Radio Mi Amigo) verteld ons het verhaal over de zendmast die op de Mi Amigo terecht kwam.
DE ZENDMAST VAN ADRIAAN VAN LANDSCHOOT OP DE MI AMIGO
Tekst: Willem Steentjes
Een nieuw verhaal over het "betalingsgedrag" van Adriaan van Landschoot. De vierkante zendmast die uiteindelijk op de MV Mi Amgo terecht kwam was wel degelijk bedacht voor een zendschip voor Adriaan. Echter op het moment van bedenken en construeren bleek dat Adriaan nog geen zendschip had. Hij droomde wel van een eigen schip, maar het bleek alras dat hij de pegulanten niet meer bezat voor de aanschaf van iets dobberends qua tonnage gelijk aan de mv Mi Amigo.
Inmiddels was de mast al gereed en bleef onbetaald. Al de eerdere op de MV Mi Amigo geplaatste pylonen bleken aangeschaft met weing kennis van zeezaken. Je kan zoiets wel tuien, maar dan moet je wel degelijk het gewicht en de neerwaartse druk van de tuiconstructie meenemen in je basisconstructie. De aangeschafte pylonen bleken berekend en gebouwd voor vrijdragende opstelling op vaste ondergrond.
Op zee heb je te maken met ongekend hoge torsiekrachten , zeker als het een meter of 50 hoog moet worden. Onoordeelkundig tuien zorgt dan mede voor de helaas te korte levensduur. De eerste pyloon van een te lichte constructie, was zelfs zodanig amateuristisch overeind gezet dat ie gewoon tijdens windstil (!) weer zachtjes kreunend in zee belandde.
Niemand aan boord van de MV Mi Amigo heeft iets gemerkt tijdens het over boord vallen. Het uitvallen van het zendersignaal deed wat vermoeden en om naar de zenderkamer te gaan moest je buitenom. En zo zag je dat de mast in het water lag.
De vierkante mast was inderdaad zwaar, maar zodanig berekend dat ie zou blijven staan, zelfs met een minimum aan tuien. (En dat heeft de geschiedenis bewezen!) Het domme feit dat Adriaan die mast niet betaalde heeft als gevolg gehad dat ie naar de mv Mi Amigo verhuisde, overigens via IJmuiden. Verpakt onder dekzeilen, aan het oog van de douane onttrokken, was Adriaan nog net optijd om de tender tussen de pieren door te zien varen. Hij had gedacht het transport nog te kunnen tegenhouden!
Wat betreft het zendersignaal en bij welke mast: Er lopen een paar factoren door elkaar heen. Direkt na de opbouw van de 1e pyloon bestond de zendantenne uit 1 sausijs, waarvan de aanpassing niet klopte, mede door een nogal lullige voedingscontructie tussen de zender, de dakdoorvoer en de sausijs. In plaats van signaal de ether in te sturen waren we ooggetuige van een soort "lasbogen" in de zenderkamer, tussen zender en dak. Het hele spel stond te "sproeien" (vakterm!).
Zelfs 10 kW was teveel van het goede. Toen er 2 stations tegelijk uitzonden werd dat gedaan met 2 "sausijzen". De 50 kW zender door het dak heen van de zenderkamer rechtstreeks naar de sausijs die vrijwel loodrecht liep naar bijna de top van de pyloon. Als het ware een gevouwen dipool die aan 1 kant geaard was. Een prachtig rendement.
De 10kW zender was verbonden met een coaxkabel naar het mastje bij de stuurhut alwaar vanaf dat mastje een sausijs liep schuin naar de top van de pyloon. Het stralingspatroon van deze schuine sausijs was daarom niet ideaal. Impedanties bleken zodanig mooi dat er onbehoorlijk hoog gemoduleerd kon worden, ook nog eens met een idioot grote bandbreedte. In AM kan je bv 50kW draaggolf hebben met slechts 50% modulatie, maar ook 25 kW met 100% (of stiekem wat meer bij sommige modulatieprincipes). Bij 50 kW met 50% modulatie zal je sterktemeter op je ontvanger behoorlijk uitslaan, maar de detector zal niet veel audiovolume geven. Bij 25 kW en 100% modulatie zal de sterktemeter veel minder aanwijzen, edoch de detector geeft behoorlijk volume, weliswaar met meer achtergrondstoring vanwege het lagere vermogen.
Vandaag de dag is men met name bij de BBC instaat om draaggolven constant maximaal te moduleren. Sommige detectors in oudere AM ontvangers kunnen dat niet eens behappen. De sterktemeter staat dan mee te zwiepen in het ritme van de modulatie.