Het radioleven zoals het was (4)
IJsgekoelde cola, een flinke portie adrenaline en vooral heel veel enthousiasme vervingen het verdwenen script. Eigenlijk moest het ook allemaal niet zo ingewikkeld worden. Een jaar eerder waren drie hele populaire stations uit de ether gehaald, een vlotte hommage aan het onfortuinlijke trio was het enige juiste om doen.
GEWRAAKTE ROB WAS REDDER IN NOOD
Het ging nu in een ruk door. Meteen werd ook het tweede programma op band gezet. Een eerbetoon aan de Britse zeezenders die op 14 augustus 1967 onderuit waren gehaald door de Marine Offences Act. De vele uitstekende programmafragmenten van Radio Caroline, London, Swinging Radio England en Britain Radio, die we eerder hadden opgezocht, werden op dezelfde losse manier tot één uitzending verweven. Voor we er erg in hadden was de cola op, waren de eerste twee VVVR-programma's toch nog opgenomen en bereidden we ons voor op een nieuw gesprek met Joop Verhoof. De man wist toen nog steeds niet dat de door hem gewraakte Rob Ronder redder in nood was geweest.
HET VERSCHIL ZAT IN DE TELEFOONFACTUUR
's Anderdaags belde Frans met een bang hartje naar Playa de Aro. Dat gebeurde gewoon van bij de werkgever. Enerzijds omdat Joop bijna uitsluitend tijdens de kantooruren kon worden bereikt, anderzijds omdat de kosten van een duur internationaal gesprek dan niet door ons betaald moesten worden. Door een ‘technische’ speling van het lot waren die internationale communicaties een deel van Frans' zijn kerntaak geworden binnen de VVVR. De Belgische telefoonmaatschappij, toen nog RTT geheten, stuurde haar klanten immers een factuur waarop buitenlandse verbindingen gedetailleerd werden vermeld. Het Nederlandse nationale telefoonbedrijf PTT, deed dit niet. In 1975 kreeg de abonnee een globale factuur voorgeschoteld. En dat had een ander niet te onderschatten voordeel.
HET GOEDE HUMEUR VAN JOOP VERHOOF
Voor de Vereniging Voor Vrije Radio was een ‘wazige’ factuur heel belangrijk. Als kleine club was ons budget beperkt, anderzijds waren we ook volstrekt illegaal bezig. Noch Belgen, noch Nederlanders mochten, op welke manier dan ook, meewerken met Radio Mi Amigo. Om te verhinderen dat plots teveel sporen naar ons zouden leiden, konden we dus zwart-op-witte-bewijzen van telefoongesprekken met het Spaanse hoofdkwartier van de zeezender best vermijden. Om al die redenen viel de eer dus Frans te beurt om Joop Verhoof telefonisch tekst en uitleg te verschaffen bij de Rob Ronder-tapes. Net die dag scheen de zon vrolijker dan ooit in Playa de Aro. De Mi Amigo-programmaleider had begrip voor de noodingreep maar liet ons beloven dat Pierre de volgende maanden niet meer op vakantie zou gaan. Eindelijk konden onze eerste twee documentaires op de transportband gezet worden.
GROOT EN SNEL VOOR BESTE KWALITEIT
Achter het begrip 'transportband' stak toen een uniek systeem. Wat heet 'uniek'? Het was vooral een omslachtig systeem. Het gegeven is nochtans eenvoudig. Een programmaband ligt in Breda en die moet op een zendschip in de monding van Thames terecht komen. Hoe doe je zoiets? Eerst en vooral zorg je dat je een kopie maakt van de moederband. Die bewaar je op een aparte plek. Daarna stop je de tape in een grote enveloppe. Al is het woord ‘pak’ hier beter op zijn plaats. We registreerden de VVVR-programma's immers op Agfa Gevaert tape, die op spoelen van 28 centimeter zaten. Dat soort banden kon je opnemen op een snelheid van 38 centimeter per seconde. Via een tweesporen ReVox kreeg je bijgevolg een zeer kwalitatieve opname
EEN DOOS MET MUZIKALE SCHOENEN
Dankzij de onvrijwillige medewerking van een tweede staatsbedrijf, raakte de tape alvast weg uit Nederland. Je stapte met het pakje, stevig ingepakt, naar het plaatselijke postkantoor alwaar je de knappe, blonde en vooral vriendelijke mevrouw vroeg om het ‘cadeau’ aangetekend en 'Per Express' naar Playa de Aro te sturen. Als bestemmeling zette je niet in grote letters Radio Mi Amigo op het pak, maar de gewoon Bea Wijfjes, zoals de vrouw van Bert Bennett echt heette. Zowat drie dagen later was de tape in Spanje, waarna het de beurt was aan studiotechnicus Maurice Bokkebroek om de documentaires op cassette over te zetten. Omwille van het transport werden alle programma's van Mi Amigo niet op grote banden, zoals gebruikelijk bij Veronica en Noordzee, gezet, maar op cassettebandjes. Op die manier stopte je de programmering van een hele week in een schoenendoos, die kon minder opvallend getransporteerd worden.
DE MANIPULEERBAARHEID VAN EEN TAPE
Uiteraard hadden wij net zo goed de VVVR-programma's rechtstreeks op cassette kunnen opnemen, maar ondanks de uitzending op middengolf bleven wij koppig geloven in de veel betere kwaliteit van 'gewone' tape als geluidsdrager. En een band is ook makkelijker manipuleerbaar dan een cassette. Maurice Bokkebroek (foto) moest wel eens een extra jingle of commercial in 'onze' programma's monteren. Iedereen die zelf dat soort werk heeft gedaan, weet dat zoiets makkelijker kan met een tape, dan met een cassette. Een kwestie van spoelen, stoppen, mikken en correct plakken dus.
EEN REIS VAN DUIZENDEN KILOMETERS
Intussen stonden de eerste VVVR-programma's, de uitzendingen voor 31 augustus en die van 7 september op cassette. Samen met de programma's van Bert Bennett, Peter Vandam, Stan Haag, Joop verhoof en Dominee Torenvliet, werden ze naar de busdienst gebracht. Wekelijks pendelde toen de Europabus, met toeristen die goedkoop wilden reizen, van Antwerpen naar Barcelona, Gerona en weer terug. Met de bus richting België ging ook de voorraad Mi Amigo tapes mee. Soms werd beroep gedaan op de diensten van een bevriende vrachtwagenchauffeur, maar de eerste lading VVVR-tapes werd wel degelijk op de Europabus gezet. In Antwerpen werd de lading opgehaald door een Mi Amigo-medewerker, waarna de handel richting Boulogne sur Mer in Frankrijk ging. Van daaruit werd immers de bevoorrading naar het zendschip (foto) georganiseerd. Na een trip die ruim een halve dag duurde, was de eerste uitzending van 'Mi Amigo duikt in de radiogeschiedenis' ter plekke.De reis die het programma daarvoor had gemaakt was dus ongelooflijk lang geweest. Van Breda naar Playa de Aro. Van Playa de Aro naar Antwerpen, waarbij de tapes op nauwelijks enkele tientallen kilometer passeerden waar ze enkele weken eerder waren opgenomen. Tenslotte van Antwerpen naar Calais. Van Calais naar het zendschip.