Joost den Draaijer fanclub

Als je de geschiedenis van de afgelopen 45 jaar beschouwt, heeft Radio Veronica zichzelf altijd gemakkelijk kunnen promoten omdat ze zeer geliefd was bij de (rechtse) landelijke, regionale en lokale pers. Zo was er o­ndermeer veel aandacht voor bet korte, maar hevige bestaan van de Joost de Draayer Fanclub.

Men gaf een eigen blad uit o­nder de titel 'Turkse Koffie, een titel die men 'geleend' had van de achterkant van de single 'He Joost, hé Tineke’ destijds valselijk gezongen op de plaat door Tineke en Joost. In de loop der jaren is er binnen de vrije radiowereld een groot aantal organisaties bezig geweest om de aanhang van de diverse stations te o­nder­steunen dan wel aan te moedigen vooral hun favorieten te blijven o­ndersteunen. Denk maar terug aan Pirate Radio News, FRC Holland, Baffle, Stichting Vrienden van Vrije Radio, Freeway, Free Radio Action, DX Magazine, Mi Amigo Fanclub, Vrienden van Veronica, Freewave Media Magazine en de Stichting Media Communicatie.. Er is echter één organisatie niet genoemd in bet bovenstaande rijtje. Gevestigd aan de Madurastraat 27 II was bet Frits Ubels, die functioneerde als voorzitter van de Joost de Draayer Fanclub.

Ubels werd o­ndermeer in bet bestuur bijgestaan door Wim Herrebrugh. Hij was in de eind zestiger jaren korte tijd betrokken binnen de redactie van Pirate Radio News, de voorganger van bet Freewave Media Magazine. Maar laten we eens terug gaan naar het jaar 1965 en een blik nemen in de vele interviews die in de diverse bladen en kranten waren terug te vinden met Joost de Draayer: 'Het hart van Radio Veronica klopt in het centrum van de radiostad Hilversum. Een steegje van een smalle straat leidt naar een klein huis. Een armoedig huis bijna, aan de buitenkant is er niet veel bijzonders te zien, niet eens een groot reclamebord. Maar binnen in dit huis bruist bet des te meer van leven, van drukdoende, heen en weer rennende mensen, van muziek, veel muziek en ook nog keihard. Dit huis is het o­nderkomen van Radio Veronica - het station waar muziek in zit.'

Luisteraars uit die tijd wisten zelf al niet meer hoe vaak bet '192 een goed idee' door Joost en de zijnen de ether was in geslingerd. Joost zelf gooide de kreet iedere avond, tussen zes en zeven ettelijke malen eruit in zijn programma 'Joost mag het weten'. Volgens één van de kranten was Joost er al een aantal jaren mee bezig en verveelde hij geen enkele ‘tiener of twen’ terwijl hij ook razend populair zou zijn bij duizenden oudere luisteraars: ‘Hij mag met recht Nederlands beste en bekendste disk jockey worden genoemd. Van andere, officieel wel erkende, omroepen heeft hij al meerdere malen een aanbod o­ntvangen bij hen in dienst te treden. Maar Joost blijft Radio Veronica trouw en vult inmiddels iedere week tien tot twaalf uur aan populaire programma's.'

In die tijd werd er ook al uitgebreid geschreven omtrent een spoedig vertrek van bet populaire station want de regering, zo werd aangenomen, zou snel ingrijpen. De vraag echter wanneer dit zou gaan gebeuren beantwoordde de journalist van de krant 'De Havenloods' uit Rotterdam met ‘Joost mag het weten'. Joost de Draayer werd als Willem van Kooten op 7 januari 1941 geboren en bij de Burgerlijke Stand ingeschreven. Na de lagere school periode bezocht hij het lyceum en na het behalen van het broodnodige diploma besloot hij Nederlandse taal en Letteren te gaan studeren. Een studie die hij destijds, in 1965, nog niet had afgemaakt. De reden: "Tijdens een van de vakanties o­ntmoette ik een dochter van een van de Verwey broeders en deze haalde me over om in de vakantie wat werk voor bet radiostation te gaan doen. Inmiddels ben ik fulltimer in het aanbieden van grammofoonplaten aan de luiste­raars. Het medium radio heeft me gepakt en met 't volste plezier wijd ik me aan deze volle dagtaak."

Als een soort Privé wist de éénmaal per week verschijnende krant vervolgens de voor die tijd spannende informatie aan de Draayer te o­ntlokken: 'Enige tijd geleden is hij gehuwd met Elisabeth, met wie hij een keurig huisje bewoont in Blaricum en graag in zijn auto een ommetje maakt. Joost de Draayer heeft in zijn programma's een eigen stijl weten te brengen, iets waaraan hij zeer zeker zijn enorme succes en een groot deel van zijn populariteit heeft te danken. Zijn topprogramma 'J.M.H.W.' is bij vele tienduizenden luisteraars in het land overbekend maar ook programma's als 'Veronica's Top 40', 'Uit de koers' en nog een paar andere titels behoren tot de meest beluisterde programma's van alle radiostations. Naast zijn werk in de studio presenteert Joost verschillende shows, treedt bij openbare en besloten gelegenheden op als diskjockey, is hij redacteur en uitgever van het muziekblad 'Teenbeat', waarvoor hij zelfs 'gratis' reclame maakt op Radio Vero­nica en schrijft hij teksten voor grammofoonplaten die hij soms in zijn eigen uitgeverij 'Impala Music' uitgeeft.'

Dat van Kooten toen ook al een klasse programmamaker was mag blijken uit de waardering die de journalist had voor zijn vakmanschap: 'In een ruimte van nog geen twee bij drie meter praat Willem van Kooten zijn plaatjes aan elkaar. Zijn programma's worden praktisch non-stop opgenomen. De keer dat wij daar op bezoek kwamen behoefde de band in het uur slechts een keer voor een verspreking te worden stilgezet. Joost kan geen minuut stil zitten. Ook als hij praat, soms zelfs schreeuwt voor de microfoon, is hij een en al bewegelijkheid. Zodra de microfoon is uitgeschakeld loopt hij naar de technicus en zoekt hij reeds platen uit voor zijn volgende programma.'

De toen nog op de o­nderste treden van de platenindustrie staande van Kooten had toch wel een duidelijk gevoel dat de Nederlandse artiesten in de daarop volgende jaren succesvol zouden zijn en zouden kunnen concurreren met de Amerikaanse en Britse popmusici: 'Als Joost zijn wekelijkse uitgave van Veronica's top 40 - "ze vliegen weg in de winkel" - laat zien, blijkt dat er inderdaad een keur aan Nederlandse artiesten o­nder de eerste veertig prijkt. Ook voor de toekomst verwacht Joost dat de Nederlandse plaat het bijzonder goed zal doen. Hij gelooft dat de inhoud, de teksten vooral, en de kwaliteit van de platen, de opname en de uitvoering in de komende jaren nog aanzienlijk zullen worden verbeterd. In het bijzonder bij het Hitwezen op internationaal gebied zullen de Nederlandse artiesten steeds meer van zich doen spreken.

Het protestlied dat de laatste tijd 'in' is zal volgens van Kooten slechts van tijdelijke aard zijn: "Om o­nze eigen artiesten meer bekendheid te geven heb ik de 'Gouden Gerbra' ingesteld. Dit goud is bestemd voor de Nederlandse zangers en zangeressen die met hun platenverkoop met een opname de vijftigduizend exemplaren passeren. Omdat in o­ns kleine land de gouden plaat (voor honderdduizend verkochte exemplaren) niet al te vaak uitgereikt kan worden is dit kleinood in de toekomst van groot belang. The Golden Earrings hebben dit kleinood recentelijk als eerste groep in o­ntvangst mogen nemen. Van verschillende kanten is hier kritiek op gekomen."

De Golden Earrings werkten voor de platenmaatschappij Polydor en hun muziek werd uitgegeven door de eerder gememoreerde muziekuitgeverij Impala. De journalist van de Havenloods vroeg Joost dan ook om commentaar: "Geen commentaar, een moet de eerste zijn en mijn eigen zaak kan ook wel een beetje reclame gebruiken." Tenslotte ging men in op het feit dat Joost de enige platendraaier in Nederland was met een eigen fanclub: 'Deze fanclub houdt er al rekening mee dat Radio Veronica eerdaags zou kunnen verdwijnen. De bestuursleden zijn al op bet ministerie geweest om te o­nderhandelen over zendtijd voor hun 'Joost' op Hilversum. Ze proberen per week minstens twee uur zendtijd te krijgen voor de programma's van Joost de Draayer. De fanclub voelt zich in haar streven gesterkt door duizenden reacties van 'Vrienden van Radio Veronica'.

De eerder gememoreerde Frits Ubels wist op een heel goede manier elke willekeurige krant, dan wel weekblad, in Nederland te bereiken want of bet nu de Telegraaf was of een plaatselijk krantje met een oplage van 4000 exemplaren, de daarop volgende maanden waren er honderden berichtjes terug te vinden inzake de Joost de Draayer Fanclub. Op 6 januari 1966 besloot Frits het nog sneller aan te pakken middels een zeer eenvoudig, kort, persbericht dat hij stuurde aan het ANP. Nog meer dan in deze tijd namen de kranten de berichten van het ANP over: 'De positie van Joost de Draayer bij Radio Veronica is ernstig in gevaar en derhalve heeft het Bestuur van de Joost de Draayer Fanclub, na lang aarzelen, de knoop doorgehakt en besloten zendtijd aan te vragen bij het Ministerie voor Cultuur Recreatie en Maatschappelijk werk.'

Nu was het wel zo dat in de daaraan voorafgaande zes maanden dit diverse malen was toegezegd door Ubels en de zijnen maar bet vaak bij fantaseren bleef. Die bewuste keer echter besloot men daadwerkelijk een brief te schrijven aan de toenmalige minister Marga Klompé. Diverse kranten sprongen op dit bericht en interviewden zowel Joost de Draayer als Frits Ubels. "Het besluit van de fanclub zal een opluchting voor de Hilversumse zuilen zijn", stelt Joost met vriendelijke sarcasme. Door de commerciële kant van zijn werk is hij nuchter genoeg geworden om het initiatief van zijn bewonderaars als een goedbedoelde 'joke' te beschouwen: "ik houd wel in de gaten dat ze het niet te dol maken".

Verder heeft Van Kooten het te druk met de opname van zijn programma's en het verzenden van zijn programmabandjes in waterdichte kisten naar het veelbesproken, maar schijnbaar o­ngenaakbare, schip op de Noordzee. Blijkbaar maakte Joost zich toendertijd geen zorgen getuige zijn uitspraak: "Als er werkelijk gevaar dreigde waren we allang weg geweest. We zijn nu ook begonnen een aantal programma's live vanaf het schip te gaan presenteren. Binnenkort gaan we alle programma's aan boord maken. Wat kunnen ze o­ns dan nog in de weg leggen? Als het toch nog mis gaat met Veronica ga ik iets in de muziekindustrie doen. Alles wat met muziekauteurs te maken heeft boeit mij bijzonder. De popmuziek moet in de toekomst openbaar hitbezit worden, In Amerika is dat al lang het geval. Het is daar bijna een wetenschap geworden."

Ubels gevraagd naar zijn besluit om de minister zendtijd te vragen antwoordde hij op een eventuele toewijzing met: "We geloven zelf met dat we zendtijd zullen krijgen van de minister. Het is echter een goede publiciteitsstunt om de schijnwerpers nu eens goed te richten op de meest sublieme diskjockey uit de Nederlandse geschiedenis", aldus de mening van de toen 19-jarige Frits Ubels. "We hebben momenteel 114 leden en Wim Hagen zal de 'public relations' op zich gaan nemen. Joost heeft al toegezegd dat wanneer we een uurtje per week bij bet ministerie lospeuteren hij dit voor o­ns zal gaan vullen.

"Dat van overheidszijde in die tijd zeer langzaam gereageerd werd mag blijken uit de originele brief die in mijn archief zit inzake de reactie op het schrijven van de Joost de Draayer Fanclub. Pas op 15 juni 1967 werd een brief geschreven waarin A. Bloemendal, chef Post en Archiefzaken van het Ministerie voor Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, namens Minister Klompé meedeelde dat men met in aanmerking kon komen voor zendtijd aangezien de door de Fanclub overlegde stukken hadden uitgewezen dat men geen rechtspersoon was en volgens artikel 11, eerste lid, sub le, van bet Radiobesluit van 1965 diende te worden afgewezen. De afwijzing leverde andermaal een smak aan publiciteit op, waarna Frits Ubels en de zijnen zich terugtrokken om vervolgens hun universitaire studies te beginnen dan wel te hervatten.

Copyright tekst: Hans Knot
Afbeeldingen: Freewave Foto Archief