Volendam en Veronica

Naar aanleiding van een actueel bericht over shirtsponsoring in het betaalde voetbal ging Hans Knot op zoek naar het begin van shirtsponsoring en een link met de zeezenders. Hans kwam bij zijn zoektocht uit in februari 1973. Die datum betekende de start van een overeenkomst tussen voetbal vereniging Volendam en de zeezender Radio Veronica. Voetbalclub Volendam speelde vanaf dat moment in shirts met de letter "V" er op.

DE EERSTE SHIRT SPONSORING IN HET BETAALDE VOETBAL
Tekst: Hans Knot

Heel normaal
Anno 2006 is het normaal dat zelfs een voetbalclub uit de o­nderafdeling 5c met een gesponsord voetbalshirt rondloopt. Reclame bijvoorbeeld voor de lokale bakkerij, die daarvoor niet alleen de shirts betaalt maar ook de wekelijkse hapjes voor bestuur en gasten van de uitspelende club financiert. We zijn niet anders meer gewend. Uiteraard moet even worden vermeld dat er, zoals altijd, uitzonderingen zijn. De directie van het Spaanse FC Barcelona is bijvoorbeeld nooit door de knieën gegaan voor het grote geld dat in de shirtsponsoring omgaat. En ze zijn daar, denk ik, terecht heel trots over. Hoewel de club sinds begin september 2006 wel reclame op het shirt heeft; ideale reclame in dit geval voor UNICEF.

Wanneer de eerste vorm van shirtreclame en wat hadden de zeezenders ermee te maken?
Ik heb met de bovenstaande vraag me wel puur gericht op het voetbal en wil graag met U teruggaan naar 5 februari 1973. Het was echt niet de eerste vorm van sponsoring door een zeezender gericht op de voetbalcompetitie en het ging wel om dezelfde zeezender als voorheen. Kan het meer verwarrend zijn? In het Hilversumse, de standplaats van Radio Veronica, was de directie al eerder overgegaan tot financiële support van het in de Tweede Divisie verkerende FC Gooiland, een voetbalploeg die volgens de Gebroeders Verwey volop aandacht verdiende. De naam van deze voetbalvereniging was voortgekomen in 1965 uit de voormalige FC Hilversum.

Kun je het je voorstellen?
Zie het in gedachten voor je dat bijvoorbeeld Tottenham Hotspurs, één van de vele topclubs uit London, speelt met een shirtreclame voor Radio Caroline? Was dit mogelijk in de jaren zeventig? Nee, natuurlijk niet want Radio Caroline was en is een radiostation dat met schoenenveters aan elkaar werd gehouden. Alle beetjes helpen en als we iemand financieel kunnen oplichten hebben we echte vrije radio. Maar de twee gebroeders Verwey, die in 1973 waren overgebleven, hadden daar toch andere gedachten over. Via tal van sportieve activiteiten lieten ze zich gelden. IJshockey. schaatsten, voetbal, autosport en zeilen, ga maar door, ze dachten niet alleen publiciteit te halen maar vooral voordeel voor eigen portemonnee. Natuurlijk een terechte zaak!

Profvoetbal
Als op zo vele fronten wisten de Verwey’s in die tijd de aandacht naar zich toe te trekken, immers elke publiciteit in verbintenis met de naam ‘Veronica’ was meegenomen, vooral als die vorm van publiciteit in een nieuwsartikel kon worden geplaatst. Begin februari 1973 was dan ook in tal van kranten te lezen dat Veronica een overeenkomst aan was gegaan met de voetbalvereniging Volendam tot het brengen van shirtreclame voor Veronica op het shirt van de spelers van FC Volendam. Daarmee werd geschiedenis gemaakt want het zou de eerste keer in de geschiedenis van het toen bijna 20 jarige bestaan van het Betaalde Voetbal zijn dat er een voetbalvereniging met een gesponsord shirt op de velden zou verschijnen.

Pé Muhren
Decennia lang was Pé Muhren het gezicht van FC Volendam, zelfs tot op hoge leeftijd was hij een zeer geliefd stationspeaker. Hij werd dan ook in een aantal interviews naar voren gehaald om de overeenkomst met de zeezender Veronica uit te leggen: “Je moet het als een knuppeltje in een hoenderhok zien dat deze overeenkomst is aangegaan.” Muhren leidde de persconferentie waarin duidelijk werd gemaakt dat het team voor de rest van het toen lopende seizoen in de shirt van Veronica zou gaan voetballen en dat op het einde van het seizoen zou worden bekeken of het contract zou worden verlengd. De spelers verschenen vervolgens in een shirt met de letter ‘V’ erop en daaronder een afbeelding van een kotter.

Niet bang
Muhren stelde trouwens dat hij niet bang was voor maatregelen van de kant van de KNVB, immers was de uiting van de letter ‘V’ neutraal gekozen en kon een buitenstaander niet direct zien dat het om de ‘V’van Radio Veronica ging of de ‘V’van Volendam. “Er zijn vele Volendammers die een kotter hebben. Natuurlijk zou de kotter ook het zendschip kunnen voorstellen en Veronica profiteert daar zijdelings van.’ Aan het contract zat trouwens geen financiële steun in de vorm van een geldelijk bedrag verbonden. Slechts de kosten voor het maken van de shirts waren voor rekening van Radio Veronica. De verdere hulp van de zijde van Radio Veronica bleef beperkt tot reclameboodschappen voor de voetbalvereniging Volendam, in zowel het Veronicablad als op de radio in de uitzendingen van Radio Veronica.

Over de KNVB
Tijdens de persconferentie stelde Muhren: “Het is niet o­nze bedoeling om o­naangenaam te doen tegen de KNVB maar iedere club in het Betaalde Voetbal moet zijn eigen huis weten te redden. De KNVB zoekt ook sponsors. Wij wensen de bond daarbij veel succes. Wij proberen ook alle bronnen aan te boren om financieel gezond te blijven.” Naast de eerder gememoreerde vormen van samenwerking was er nog een waarbij een derde partij, de platenmaatschappij Negram, bij was betrokken. Er werd namelijk een Langspeelplaat uitgebracht, op een éénmalig label, met hits van de toenmalige topbands uit Volendam. Er werden 100.000 exemplaren van geperst en van elk verkochte exemplaar kwam f1,75 beschikbaar van de vereniging. Bovendien werkten alle artiesten, die voorkwamen op de LP, belangeloos mee.

Doel van het geld
Muhren wist tevens te melden dat het bestuur van FC Volendam van de opbrengst van de LP ‘Volendam Hoog’ al een idee had wat er mee zou gaan gebeuren: “We denken er dan heel voorzichtig aan om een aantal jonge knapen full-prof te laten worden. Natuurlijk geen jongens die zestig mille moeten verdienen. Maar je moet dan denken aan jongens die iets meer gaan verdienen dan wanneer ze de hele dag op een steiger stenen zouden staan te versjouwen.’ De voetbalvereniging FC Volendam speelde in die dagen in de Eerste Divisie en het kwam dat jaar 1973, o­nder leiding van trainer Joep Steur, tot een aardige prestatie. Door de invoering van de periodekampioenschappen, waarvan ook Volendam er één behaalde, mochten ze meedoen in de nacompetitie, die dat jaar door Wageningen werd gewonnen.’

Discografie
1972: Veronica / Volendam Hoog (Veronica / Volendam Hoog). Dit album werd uitgebracht naar aanleiding van de officiële bekendmaking van de sponsoring van Ere-Divisieploeg Volendam door Radio Veronica. Het verscheen op het éénmalige label: Veronica / Volendam Hoog. De muziek op deze LP was voornamelijk van Volendamse groepen als: Jen Rog, BZN, Left Side, the Cats enzovoorts.


Afbeelding: LP hoes "Volendam Hoog" (Archief: Juul Geleick)