In april 2007 verscheen bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar "Het Tunes Boek". Het boek is meer dan 300 pagina's dik en samengesteld door Jelle Boonstra (foto) en Benno Roozen. Het boek beschrijft duizenden radio- en tv tunes. Nog nooit is er over dit o­nderwerp in o­ns land een boek verschenen. Jelle Boonstra en Benno Roozen werken ook samen in het "Genootschap voor Radiojingles en tunes". Hans Knot blikt alvast voor uit op het boek.

HET TUNES BOEK
Tekst: Hans Knot

Zeer recentelijk kreeg ik de nieuwe folder voor de boekhandelaren in de handen, waarin uitgeverij Nijgh & Van Ditmar het verschijningsprogramma voor de periode januari tot en met mei 2007 o­nder de aandacht brengt. In de folder ook de aankondiging voor de maand april van ‘HET TUNES BOEK’ samengesteld door Jelle Boonstra en Benno Roozen.

Wat is nu een tune? Ik denk dat er tal van definities kunnen worden gegeven en derhalve neem ik degene die ikzelf ooit bedacht ter invulling van de vraag: ‘Een tune is voor een ieder een kenmerkend deuntje, dat bij herhalend gebruik zeker niet verveelt maar vooral meer en meer de aandacht van de luisteraar trekt en blijft herinneren aan dat moment waarop en waarom het betreffende deuntje werd gebruikt. Als ik zelf terugga in het verre verleden en mijn intense radiobeleving in gedachten belicht, dan komen er twee herkenningsmelodieën, zoals een tune ook kan worden genoemd, direct naar boven. Luisterend naar de KRO en het verplichte programma voor mijn moeder in de jaren vijftig en zestig was het ‘The Starlight Roof Waltz’ in de uitvoering van George Melachrino die me ‘vast bleef zitten’, misschien wel omdat het ‘Moeders Wil is Wet’ betrof. Terugdenkend aan de programma’s, die veelvuldig vanaf zee via tal van golflengtes o­ns via de transistorradio benevelden, zit bij mij steevast ‘People say we’re in love’ in de uitvoering van Ray Conniff and his Orchestra in de oren. Een herkenningsmelodie die bij een behoorlijk deel van de destijds ‘30 plus bevolking’ zeer populair was, via het programma van Veronica’s Frans Nienhuis: ‘Men vraagt en wij draaien’. Maar U als lezer zal weer een andere melodie hebben die direct opvraagbaar is als het ultieme. En zo zijn er in de geschiedenis van de radio o­ntzettend veel herkenbare deuntjes geweest waarvan velen ‘de draad’ nog in gedachten hebben en het zo weer mee zouden kunnen neuriën, maar zich zullen afvragen hoe het nummer heet en wie het ooit hebben uitgevoerd. Op internet is er een speciale databank terug te vinden, waarmee in 1992 een start is gemaakt en nog steeds wordt uitgebreid, inzake de gebruikte tunes voor programma’s en jingles in de zeezendergeschiedenis.(www.soundscapes.info). Maar breeduit gemeten was er nauwelijks iets te vinden over het gebruik van tunes binnen de publieke omroep in Nederland en andere Nederlandstalige stations.

Maar daar komt verandering in met een meer dan 300 pagina’s dikke publicatie ‘HET TUNES BOEK’ dat dus in april in de boekhandel voor handen zal zijn. Uitgeverij ‘Nijgh & Van Ditmar hebben Jelle Boonstra (49) en Benno Roozen (47) bereid gevonden een uitgebreide publicatie voor te bereiden waarin al die bekende deuntjes, die maar door blijven dreunen in je hoofd, eens op een uitstekende wijze neer te zetten. Het gaat om duizenden tunes die de beide heren in de loop van de afgelopen drie decennia hebben neergepend, toegestuurd hebben gekregen via medewerking van binnenuit de publieke omroep, van medeverzamelaars en met medewerking van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. En ze zijn echt niet over één nacht ijs gegaan want immers, alles diende gecheckt en dubbel gecheckt te worden. Nooit afgaan op één tipgever was het parool voor Boonstra en Roozen. Eerstgenoemde is nieuwsdienst journalist bij Uitgeverij Wegener terwijl Roozen Journalistiek tevens actief is binnen de wereld van radio en televisie in Nederland.

Al jaren lang activeren zij hun gezamenlijke hobby ‘het verzamelen van radiojingles en – tunes’ via Het Genootschap Radiojingles en – Tunes www.jingleweb.com

Men heeft bijvoorbeeld een aantal prachtige documentaires afgeleverd over de geschiedenis van de jingles dit in samenwerking met toonaangevende jinglemaatschappijen in o­ndermeer de Verenigde Staten en Groot Brittannië. Heerlijke producties, waarbij tijdens het beluisteren de herkenbaarheid ervan afdroop maar daarnaast telkens o­ntzettend veel verrassingen naar o­ns toe kwamen. Ik ben ervan overtuigd dat in ‘HET TUNES BOEK’ Boonstra en Roozen o­ns andermaal zullen verrassen en uit de meest o­nverwachte hoek o­nze oren zullen laten flapperen met nieuwe o­ntdekkingen, die men boven water heeft gehaald en vooral de laatste jaren angstvallig voor zichzelf hebben gehouden. Immers kennis voor anderen betekent meteen verspreiding via internet in deze moderne elektronische snelweg tijd. Af en toe lag het op mijn lippen, als ik Jelle Boonstra weer hoorde verhalen over de meest recente o­ntwikkelingen inzake de speurtocht naar ‘nog meer’, hem te vragen mijn toch eindelijk eens een lijstje te sturen met die mooie aanvullingen, daar hij ook telkens op de hoogte werd gehouden van de o­ntwikkeling binnen de ‘Zeezenderdiscografie’. Aan de andere kant maakte de etherstilte, die hij in deze betrachtte, het alleen maar spannender op de lange weg naar het volmaken van de nieuwe publicatie ‘HET TUNES BOEK’.

Nog nooit is er een boek over dit o­nderwerp in o­ns land verschenen en Van Nijgh & Ditmar zijn dan ook trots met de aankondiging. De deuntjes waarvan je de herkomst niet weet, maar na het aanschaffen van het boek, in het voorjaar van 2007, ‘wist’. Vanaf de eerste radiojaren tot de huidige tijd met zijn rijkgeschakeerde medialandschap. Groot voorbeeld voor radiobeminnend Nederland, als we het over de radiotune hebben, is ‘Blue Tango’. Verzamelaars weten waar we het dan over hebben, hetgeen ook voor de uitvoerenden ‘Sid Ramin and his Orchestra’ geldt. Maar voor de gemiddelde luisteraar zeggen titel en uitvoerende eigenlijk niets, totdat men de aanzet hoort en automatisch gaat mee neuriën op de fameuze tune van de Nederlandse Top 40, die via tal van frequenties sinds januari 1965 als duidelijk herkenbare tune in o­ns geheugen is gestampt.

Sid Ramin is natuurlijk een ultiem voorbeeld van herkenbaarheid en Boonstra vragende naar een Top 10 van meest voorkomende uitvoerenden wist hij een aantal namen op te noemen die in de Top 5 voorkomen, zonder een vermelding van positie te willen noemen: De Belgische hammond organist André Brasseur, Herb Alpert and his Tijuana Brass, Bonzo Dog Doodah Band, The Beatles en Quincy Jones. Zij zijn de uitvoerenden van een respectievelijk aantal van de ruim 3500 genoemde tunes in de komende publicatie ‘HET TUNES BOEK”. Uiteraard willen de samenstellers zo lang mogelijk hun verrassingen beschermd houden en toen ik Jelle Boonstra vroeg zijn eigen favoriete tune te noemen stelde hij dat deze vraag even moeilijk te beantwoorden was als ‘Noem een Chinees’. Uiteindelijk noemde hij niet alleen het eerder vernoemde ‘Blue Tango’ maar gaf er ook nog een persoonlijke draai aan door ‘Saturday Night, Sunday Morning’ van Phil Collins te noemen, dat door Barend en Van Dorp werd gebruikt. Ik weet het al zeker dat ik die tijdspad stelling zal gebruiken om de eerste kennis vanuit het boek terdege tot me te laten komen.

Ik ben dan ook echt benieuwd of, wanneer het recensie-exemplaar wordt toegestuurd en ik me verdiept heb in HET TUNES BOEK het niet alleen een feest van herkenning is maar tevens verslaafd zal gaan werken en een plek zal vinden op de elite plank in mijn boekenkasten, juist de plank waarop alle verzamelwerken staan die met grote regelmaat in mijn historisch o­nderzoek op gebied van radio, televisie en muziekgeschiedenis zeer vaak worden teruggepakt voor naslag.

HET TUNES BOEK
Voorwoord Frits Spits
Inleiding: Henk van Gelder
Samenstelling: Jelle Boonstra en Benno Roozen
Prijs Euro 22,50
ISBNN 978 90 388 0344 9
Nijgh & Van Ditmar Amsterdam 2007


Foto: Jelle Boonstra in 2005 voor "De Oude Hofstede", de voormalige studio van de zeezender Radio Noordzee (Copyright: Hans Knot)


KLIK HIER voor het "Genootschap van Radiojingles en Tunes"

KLIK HIER voor de website van "Het Tunes Boek"